Kancelaria radcy prawnego Roberta Zawistowskiego zapewnia fachową reprezentację w toku postępowania egzekucyjnego, w tym przed sądem, np. w sprawach ze skargi na czynności komornika. Pomagamy prawnie zarówno dłużnikom, jak i wierzycielom. Sprawdź, co to jest postępowanie egzekucyjne i dlaczego warto mieć swojego pełnomocnika.

Postępowanie egzekucyjne

Postępowanie egzekucyjne określane jest potocznie jako „postępowanie komornicze” czy też „egzekucja” ma na celu zaspokojenie roszczenia wierzyciela z majątku dłużnika. Jest to zespół norm prawnych wchodzących w skład prawa cywilnego.

Organami właściwymi do załatwienia sprawy egzekucyjnej są sądy rejonowe i działający przy tych sądach komornicy.  Czynności egzekucyjne są wykonywane przez komorników z wyjątkiem czynności zastrzeżonych dla sądów, a stronami są w tym przypadku:

  • wierzyciel (podmiot uprawniony na podstawie tytułu wykonawczego do żądania wykonania obowiązku ciążącego na dłużniku w drodze egzekucji)
  • dłużnik (osoba fizyczna lub prawna zobowiązana do spełnienia świadczenia na podstawie tytułu wykonawczego).

Aby komornik mógł przystąpić do egzekucji, wierzyciel musi posiadać tytuł wykonawczy czyli tytuł egzekucyjny (wyrok, nakaz zapłaty) zaopatrzony w klauzulę wykonalności oraz złożyć odpowiedni wniosek o wszczęcie egzekucji do wybranego przez siebie komornika.

Przepisy kodeksu postępowania cywilnego określają sposób przeprowadzenia egzekucji świadczeń pieniężnych, egzekucji świadczeń niepieniężnych, zniesienia współwłasności nieruchomości w drodze sprzedaży publicznej, a także egzekucji świadczeń alimentacyjnych.

Egzekucja może być przeprowadzona:

  • z ruchomości;
  • z wynagrodzenia za pracę;
  • z rachunku bankowego;
  • z innej wierzytelności;
  • z innych praw majątkowych;
  • z nieruchomości;
  • z ułamkowej części nieruchomości, użytkowania wieczystego;
  • uproszczona egzekucja z nieruchomości;
  • ze statków morskich;
  • przez zarząd przymusowy nad przedsiębiorstwem lub gospodarstwem rolnym;
  • przez sprzedaż przedsiębiorstwa lub gospodarstwa rolnego.

Egzekucja świadczeń niepieniężnych dzieli się na:

  • egzekucję obowiązku wydania rzeczy ruchomej;
  • egzekucję obowiązku wydania nieruchomości, statku bądź opróżnienia pomieszczenia lub lokalu;
  • egzekucję oświadczenia woli;
  • egzekucję wykonania czynności zastępowalnej;
  • egzekucję wykonania czynności niezastępowanej;
  • egzekucję obowiązku zaniechania czynności lub nieprzeszkadzania czynności wierzyciela.

W toku postępowania egzekucyjnego mającego na celu egzekucję świadczeń niepieniężnych sąd może wymierzyć dłużnikowi grzywnę, a w określonych przypadkach może orzec zamianę grzywny na areszt.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego

W przypadku, kiedy w ocenie komornika  oczywiste jest, że z egzekucji nie uzyska się sumy wyższej niż przewidywane koszty postępowania egzekucyjnego umarza on postępowanie. W takiej sytuacji prowadzenie egzekucji należy uznać za bezcelowe z uwagi na fakt, że koszty postępowania zaspokajane są w pierwszej kolejności.

 Postępowanie egzekucyjne zostanie umorzone również z innych powodów:

  • w całości lub w części z urzędu, np. jeśli egzekucja jest niedopuszczalna z uwagi na jej przedmiot lub osobę dłużnika;
  • na wniosek wierzyciela;
  • na wniosek dłużnika w przypadku gdy roszczenie uległo przedawnieniu przed złożeniem wniosku o wszczęcie egzekucji.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego powoduje uchylenie dokonanych czynności egzekucyjnych, lecz nie pozbawia wierzyciela możliwości wszczęcia ponownej egzekucji.

Sam wzór wniosku o umorzenie postępowania jest dostępny za darmo w internecie.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek dłużnika

Wniosek o umorzenie może złożyć sam dłużnik. Organ egzekucyjny umorzy postępowanie na jego wniosek tylko jeśli przed dniem złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji roszczenie objęte tytułem wykonawczym uległo przedawnieniu, a wierzyciel nie wykaże, że nastąpiło zdarzenie, wskutek którego bieg terminu przedawnienia został wcześniej przerwany.

Z uwagi na fakt, że przedawnienie roszczenia badane jest przez sąd na etapie nadawania klauzuli wykonalności, zatem organ egzekucyjny rozpoznając wniosek dłużnika o umorzenie postępowania powinien badać ewentualny upływ terminu przedawnienia, który nastąpił w okresie od dnia uprawomocnienia się postanowienia o nadaniu klauzuli wykonalności do dnia poprzedzającego dzień złożenia wniosku o wszczęcie egzekucji.

Umorzenie postępowania egzekucyjnego na wniosek wierzyciela

Wierzyciel jako dysponent postępowania egzekucyjnego może złożyć wniosek o jego umorzenie w każdym (z pewnymi wyjątkami) stanie postępowania i wniosek taki jest dla organu egzekucyjnego wiążący. Uprawnienie wierzyciela jest jednak ograniczone jeśli egzekucja została wszczęta z urzędu, na żądanie uprawnionego organu albo dotyczy alimentów wypłaconych z funduszu alimentacyjnego ze względu na bezskuteczność egzekucji tych świadczeń albo bezpodstawnie pobranych. W pierwszym przypadku konieczna jest zgoda sądu lub innego organu, w drugim likwidatora funduszu alimentacyjnego.

Koszty postępowania egzekucyjnego

Ile kosztuje postępowanie prowadzone przez komornika?

Wysokość i zasady ponoszenia kosztów komorniczych reguluje ustawa z dnia 28 lutego 2018r. o kosztach komorniczych. Koszty obejmują wydatki poniesione w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego, innego postępowania albo dokonywania innych czynności  oraz opłaty komornicze.

Komornik rozstrzyga o kosztach w postanowieniu, w którym oznacza ich wysokość z rozbiciem na poszczególne składniki, wskazuje również w jakiej wysokości i przez kogo zostały uiszczone oraz osobę, która została nimi obciążona.

Komornikowi przysługuje zwrot niezbędnych wydatków poniesionych w toku postępowania . Wydatkami są między innymi: należności biegłych i tłumaczy, koszty ogłoszeń, transportu specjalistycznego, koszty przejazdu, koszty uzyskania dokumentu, doręczenia korespondencji, utrwalania czynności.

 Opłaty komornicze obejmują:

  • opłaty egzekucyjne za prowadzenie postępowania, wykonanie zabezpieczenia roszczenia, wykonanie postanowienia o zabezpieczeniu środka dowodowego lub nakazującego wydanie środka dowodowego w sprawach własności intelektualnej;
  • opłaty za przeprowadzenie innego postępowania albo dokonanie innych czynności.

 Opłaty komornicze są stosunkowe lub stałe. W sprawach o egzekucję świadczeń pieniężnych komornik ściąga od dłużnika opłatę stosunkową w wysokości 10% wartości wyegzekwowanego świadczenia.

 Warto pamiętać, że w przypadku kiedy dłużnik w ciągu miesiąca od dnia doręczenia mu zawiadomienia, zapłaci całość lub część egzekwowanego świadczenia, komornik pobierze od niego opłatę stosunkową, wynoszącą 3% wartości wyegzekwowanego świadczenia.

Dodatkowo w przypadku, kiedy wierzyciel w toku postępowania egzekucyjnego reprezentowany jest przez pełnomocnika, dłużnik zostanie obciążony również kosztami takiego zastępstwa.

Kosztami egzekucji komorniczej obciążany jest więc dłużnik, ewentualne koszty poniesione w toku postępowania przez wierzyciela, zostaną mu zwrócone wraz z wyegzekwowanym długiem.

Egzekucja komornicza – dlaczego warto mieć swojego pełnomocnika?

W postępowaniu egzekucyjnym obie strony mogą działać samodzielnie, choć powinny skorzystać z pomocy prawnej pełnomocnika.

W przypadku wierzyciela daje to gwarancję szybkiego wyegzekwowania należności od dłużnika, a tym samym zakończenia sprawy, a w przypadku dłużnika pełnomocnik zapewnia natomiast, że komornik prowadzący postępowanie nie będzie naruszał przepisów określających zasady dochodzenia należności.