Obliczanie alimentów dla dziecka

Alimenty na dziecko mają na celu dostarczyć niezbędne środki do utrzymania oraz wychowania dziecka. Z niniejszego artykułu dowiesz się ile wynoszą alimenty na dziecko, co obejmują, kto jest zobowiązany do ich uiszczania. Jeżeli z kolei jesteś rodzicem zobowiązanym do płacenia alimentów dowiesz się w jaki sposób je obniżyć i kiedy wygasa obowiązek alimentacyjny.

Obowiązek alimentacyjny wobec dziecka – co to są alimenty?

Odpowiedź na pytanie czym są alimenty znajdziemy w dziale III ustawy z dnia 25 lutego 1964 r.  kodeks rodzinny i opiekuńczy (t.j. Dz.U. z 2020 r. poz. 1359 ze zm.).

Obowiązek alimentacyjny zdefiniowany został w art. 128 k.r.io. ustawy jako obowiązek dostarczania środków utrzymania, a w miarę potrzeby także środków wychowania.

Instytucja ta ma na celu dostarczenie środków osobie, która nie jest w stanie własnymi siłami zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb. Obowiązek alimentacyjny wynika z pokrewieństwa, a także z innych więzi o charakterze osobistym, z którymi przepisy kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wiążą jego istnienie.

W przypadku dzieci obowiązek alimentacyjny obejmuje nie tylko dostarczanie środków utrzymania, lecz także wychowania. Zgodnie z kodeksem rodzinnym rodzice obowiązani są troszczyć się o fizyczny i duchowy rozwój dziecka i przygotować je należycie do pracy dla dobra społeczeństwa odpowiednio do jego uzdolnień.

Alimenty na dziecko uregulowane zostały w art. art. 133 § 1 k.r.io., zgodnie z którym rodzice obowiązani są do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Rodzic jest zatem zobowiązany do świadczeń alimentacyjnych względem dziecka od momentu, w którym nie ma ono możliwości samodzielnego utrzymania się, chyba że dochody z jego majątku wystarczają na pokrycie tego rodzaju kosztów. Co do zasady zatem, obowiązek alimentacyjny rodzica wobec dziecka trwa od chwili urodzenia się dziecka.

Czy obowiązek alimentacyjny dotyczy również dziecka pozamałżeńskiego? W sytuacji kiedy dziecko nie pochodzi ze związku małżeńskiego, podstawą do płacenia alimentów, jest wcześniejsze sądowe ustalenie ojcostwa, albo uznanie ojcostwa przez osobę zobowiązaną do ich uiszczania.

Obowiązek alimentacyjny rodziców jest niezależny od przysługującej im władzy rodzicielskiej. Czy rodzic z ograniczoną władzą rodzicielską lub jej pozbawiony musi płacić alimenty?

Rodzic, którego władza rodzicielska została ograniczona, a nawet rodzic pozbawiony władzy rodzicielskiej, ma obowiązek przyczyniania się do zapewniania dziecku środków utrzymania.

Na co są i co obejmują alimenty?

Realizacja obowiązku alimentacyjnego rodziców na rzecz dzieci  nie musi mieć wyłącznie formy świadczeń o charakterze pieniężnym. Alimenty nie muszą mieć więc wyłącznie formy pieniężnej.

Obowiązek alimentacyjny względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie, może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o jego utrzymanie lub wychowanie.

Wówczas zasądzone alimenty od drugiego rodzica, polegać będą na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania dziecka.

Alimenty w formie pieniędzy należy przeznaczać na pokrycie wszystkich wydatków związanych z utrzymaniem dziecka. W typowych okolicznościach wydatki na dziecko/koszty utrzymania dziecka związane z jego codziennym funkcjonowaniem tj. wyżywieniem, ubraniem, zapewnieniem środków higieny i czystości, leczeniem, edukacją, hobby, rozrywką, wakacjami, a także zapewnieniem warunków mieszkaniowych.

Przy określaniu usprawiedliwionych potrzeb dziecka w grę wchodzić będą również takie czynniki jak: wiek, stan zdrowia, zainteresowania, dotychczasowy poziom życia rodziny.

Co istotne, dziecko ma prawo do równej stopy życiowej z rodzicami, i to zarówno wtedy, gdy żyje z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyje oddzielnie. Innymi słowy rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich sami żyją.

Jak długo i do którego roku życia dziecka trzeba płacić alimenty?

Przepisy kodeksu rodzinnego nie określają do kiedy płaci się alimenty i nie wskazują, do którego roku życia płaci się alimenty. W Polsce nie ma żadnej konkretnej cezury wieku dziecka, którego osiągnięcie skutkowałoby wygaśnięciem obowiązku alimentacyjnego rodziców względem niego.

Ustania obowiązku uiszczania świadczeń alimentacyjnych względem dziecka nie powoduje osiągnięcie przez nie pełnoletniości. Wynika to z faktu, iż rodzice są zobowiązani do świadczeń alimentacyjnych zarówno na rzecz dzieci małoletnich, jak i na dorosłe dziecko.

Tak naprawdę nie ma decydującego znaczenia czy dziecko kontynuuje naukę, czy studiuje dziennie czy też zaocznie, w pewnych przypadkach rodzic będzie zobowiązany do płacenia alimentów nawet po ukończeniu przez dziecko wyższej uczelni.

Do czasu osiągnięcia przez dziecko pełnoletniości alimenty należy przelewać na rachunek bankowy wskazany przez drugiego z rodziców. Natomiast po ukończeniu przez dziecko 18 roku życia można je regulować poprzez przelew na konto dziecka.

Jak długo zatem płaci się alimenty na dziecko? Wszystko zależy od tego, kiedy dziecko będzie w stanie utrzymać się samodzielnie. Dopiero wówczas obowiązek alimentacyjny wygasa.

Wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego będzie również możliwe w przypadku gdy uzyskiwane dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów związanych z utrzymaniem i wychowaniem.

Jeśli alimenty na dziecko zostały ustalone orzeczeniem sądowym, wówczas ich wygaśnięcie również musi zostać stwierdzone wyrokiem sądowym. W tym celu konieczne jest złożenie odpowiedniego pozwu.

Jeżeli dziecko jest już pełnoletnie, a jednocześnie nie jest w stanie samodzielnie zapewnić sobie środków utrzymania, wówczas tylko dwie okoliczności powodują, iż jego rodzice mogą przestać płacić alimenty:

  • jeżeli ponoszą oni wskutek tego nadmierny uszczerbek dla swojego utrzymania i mają ograniczone możliwości zarobkowe,
  • w przypadku, gdy dziecko nie dokłada starań, aby uzyskać możliwość samodzielnego utrzymania się, a więc w przypadku gdy pomimo ukończenia nauki i zdobycia odpowiedniego wykształcenia, nie podejmuje pracy.

Jak wynika z powyższego odpowiedź na pytanie, czy muszę płacić alimenty jeśli dziecko nie dokłada starań by się samodzielnie utrzymać brzmi: nie. W takiej sytuacji  rodzic może złożyć pozew o uchylenie alimentów.

Jak uzyskać wysokie alimenty na dziecko? Instrukcja krok po kroku

Świadczenie alimentacyjne na rzecz dziecka może zostać określone:

  • przez umowę zawartą pomiędzy rodzicami przed notariuszem, oczywiście tylko w sytuacji kiedy rodzice porozumieją się co do wysokości alimentów;
  • na mocy wyroku sądowego (w sytuacji kiedy sąd orzeka rozwód lub separację, wówczas w wyroku, zobowiązany jest zawrzeć rozstrzygnięcie w przedmiocie wysokości w jakiej każdy z małżonków jest obowiązany do ponoszenia kosztów utrzymania i wychowania dziecka; co istotne alimenty na dziecko mogą też być dochodzone w drodze odrębnego procesu);
  • na mocy ugody zawartej przed sądem.

Uzyskanie alimentów na dziecko – od czego zacząć?

Zanim wystąpimy z pozwem o alimenty należy się do tego odpowiednio przygotować.  W pierwszej kolejności należy sporządzić zestawienie wszystkich wydatków związanych z dzieckiem związanych z: wyżywieniem, ubraniem, leczeniem, edukacją, hobby, rozrywką, wakacjami, środkami higieny i czystości, zapewnieniem warunków mieszkaniowych itp.

Kolejnym, najczęściej równolegle realizowanym zadaniem, jest przygotowanie dokumentów świadczących o wysokości ponoszonych kosztów. W ten sposób ustalamy jaka jest ogólna suma wydatków związanych z bieżącymi potrzebami dziecka.

Następnie należy się zastanowić jakimi argumentami dysponujemy w zakresie możliwości zarobkowych i majątkowych rodzica, który ma płacić alimenty, ustalić gdzie pracuje i jakie otrzymuje wynagrodzenie, dochody z prowadzonej działalności gospodarczej (oczywiście jeśli mamy taką możliwość),  czy posiada jakiś majątek, z którego uzyskuje korzyści finansowe.

W tych kwestiach duże znaczenie ma udział profesjonalnego pełnomocnika, który dzięki swojej wiedzy i doświadczeniu będzie potrafił wykazać jakie dochody uzyskuje pozwany lub też udowodnić, że zaniża on uzyskiwane dochody czy też nie wykorzystuje w pełni swych możliwości zarobkowych. Należy również rozważyć możliwość powołania świadków, którzy potwierdzą powyższe okoliczności.

Kiedy już mamy ustalone powyższe fakty oraz przygotowane dowody można przystąpić do sporządzenie pozwu i wniesienie go do właściwego miejscowo sądu.

Później pozostanie nam udział w postępowaniu dowodowym przeprowadzanym przed sądem oraz ewentualnie sporządzanie pism procesowych aż do wydania przez sąd wyroku w sprawie.

Przygotowanie pozwu do sądu

W celu uzyskania świadczeń należy złożyć do sądu pozew o alimenty. Powodem w sprawie o alimenty jest dziecko. Jeżeli dziecko nie ma ukończonego 18. roku  życia, wówczas w postępowaniu sądowym, reprezentowane jest przez swojego przedstawiciela ustawowego, czyli rodzica, który występuje w imieniu dziecka  przed sądem.

W artykule: Pozew o alimenty – jak napisać i złożyć pozew do sądu? – opisujemy najważniejsze kwestie związane z tym jak prawidłowo napisać, i gdzie złożyć taki pozew.

Jak przebiega sprawa o alimenty na dzieci w sądzie?

Po wpłynięciu pozwu o alimenty do sądu, o jego wniesieniu informowany jest pozwany, czyli zazwyczaj drugi z rodziców. Sąd przesyła mu odpis pozwu i zobowiązuje do wniesienia odpowiedzi na pozew, w której ustosunkuje się do jego treści. Następnie sąd wyznacza rozprawę i o jej terminie zawiadamia strony postępowania.

Jak długo czeka się na sprawę o alimenty? Nie można z góry określić ile się czeka na sprawę o alimenty. Zwykle, przynajmniej jeśli chodzi o sądy w Łodzi, od dnia wniesienia pozwu do dnia wyznaczenia pierwszej rozprawy, mija około 4 miesięcy.

Jak długo się czeka na wyrok w sprawie o alimenty? Sprawy o alimenty nie należą do łatwych przede wszystkim z uwagi na fakt, iż często obarczone są silnym konfliktem pomiędzy rodzicami. Z tego względu ciężko jest jednoznacznie określić, jak długo trwać będzie dana sprawa.

Zdarza się, że postępowanie kończy się na pierwszej rozprawie. Często jednak z uwagi na dużą rozbieżność stanowisk i związaną z tym konieczność przeprowadzania kolejnych dowodów, czas do wydania przez sąd wyroku znacząco się wydłuża.

Szykując się do sprawy należy szczegółowo przygotować się na wszelkie pytania  dotyczące potrzeb dziecka oraz możliwości majątkowych i zarobkowych rodzica zobowiązanego do ich płacenia.

Wszystkie zgłoszone dowody, w tym również przesłuchanie rodziców, powinny dotyczyć tych dwóch kwestii. W pierwszej kolejności sąd ustala jakie są wydatki związane z dzieckiem, kto je ponosi, kto sprawuje i w jakich okresach opiekę nad dzieckiem. Następnie sąd ustala jakie są możliwości zarobkowe i majątkowe rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów.

Mediacje w sprawach o alimenty na dziecko

W przypadku sprawy o alimenty możliwe jest podjęcie mediacji. Mediacja może zostać zrealizowana w trybie przedsądowym na podstawie umowy o mediację zawartej z wybranym mediatorem.

Wypracowana podczas mediacji ugoda, może zostać złożona do zatwierdzenia przed sądem. W takim przypadku ma moc ugody sądowej, o wartości orzeczenia sądowego i staje się tytułem wykonawczym, dzięki czemu strony zyskują status natychmiastowej wykonalności i może być podstawą do ewentualnej egzekucji komorniczej.

W przypadku mediacji, to mediator sporządza ugodę, przekazuje ją do akceptacji stronom, a na wniosek stron może wysyłać do sądu z wnioskiem o zatwierdzenie. Oprócz przyjętej przez strony kwoty alimentów na dziecko lub na dzieci, ugoda regulować powinna precyzyjnie warunki i zasady płatności. 

W przypadku toczącego się już postępowania w sądzie, każda ze stron ma prawo złożyć wniosek o mediacje w sprawie o alimenty na dowolnym etapie postępowania i – jeśli obie strony wyrażą zgodę na udział w postępowaniu mediacyjnym – sąd skieruje sprawę do wybranego przez siebie mediatora z listy mediatorów stałych, prowadzonej przez prezesa sądu okręgowego.

Oczywiście należy pamiętać że mediacja jest dobrowolna i to czy zostanie zakończona ugodą zależy tylko i wyłącznie od woli rodziców.

Czy możliwe są dobrowolne alimenty na dziecko? Warto również pamiętać, że świadczenie alimentacyjne może zostać określone również przez umowę zawartą pomiędzy rodzicami przed notariuszem, oczywiście tylko w sytuacji, kiedy rodzice porozumieją się co do wysokości alimentów.

Wysokość alimentów na dziecko – jak je obliczyć?

Wysokość alimentów na rzecz dziecka jest ustalana indywidualnie. Zgodnie z art. 135 k.r.io.

§ 1. Zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego.

§ 2. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego. W takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Wysokość alimentów zależy zatem przede wszystkim od dwóch czynników:

  • usprawiedliwionych potrzeb dziecka,
  • możliwości finansowych i zarobkowych rodzica zobowiązanego do ich płacenia.

W przypadku gdy dziecko jest pod stałą opieką jednego z rodziców drugi z rodziców zobowiązany jest do pokrywania całości lub części kosztów utrzymania dziecka.

Poniżej podajemy przykładowy kosztorys utrzymania dziecka. Zastrzegamy jednak, że w każdym przypadku te wydatki mogą wyglądać zupełnie inaczej:

  • Wyżywienie 600 zł
  • Odzież i obuwie 200 zł
  • Środki higieny i czystości 100 zł
  • Leczenie (w tym dentysta) 50 zł
  • Mieszkanie i opłaty 400 zł
  • Wakacje100 zł
  • Rozrywka100 zł
  • Wycieczki szkolne 50 zł
  • Wydatki na wyprawkę szkolną 50 zł
  • Koszty dojazdów do szkoły 100 zł
  • Komitet rodzicielski, klasowe, itp. 30 zł
  • Zajęcia dodatkowe 150 zł

Wyliczyliśmy przykładowe koszty związane z dzieckiem w wysokości 1935 zł.

Ile wynoszą alimenty na dziecko przy takiej sumie? Otóż standardowo można żądać od drugiej strony około połowy miesięcznych wydatków. W naszym przykładzie podzielone po równo między rodziców wynoszą 967,50 zł.

Zasądzenie alimentów na dziecko w wysokości połowy jego kosztów utrzymania jest rozwiązaniem optymalnym, aczkolwiek nie zawsze występującym w sprawach sądowych. Sądy często uwzględniają tzw. osobiste starania rodzica związane z opieką i wychowaniem dziecka i wówczas przyjmują wysokość alimentów w odpowiednich proporcjach np. 60% do 40%.

Jakie alimenty płaci się na dwoje dzieci? W przypadku kiedy mamy dwójkę dzieci należy osobno wyliczyć koszty związane z każdym z nich.

Może się również zdarzyć, że matka domagająca się alimentów na rzecz dziecka zarabia dużo mniej od ojca. Wtedy kwota żądanych od ojca alimentów może być wyższa i rozkładać się pomiędzy rodziców w sposób nierówny.

Należy również pamiętać, że jeżeli rodzic który ma płacić alimenty ma bardzo skromne możliwości zarobkowe i majątkowe, gdyż np. uległ wypadkowi, jest na rencie i nie może podjąć zatrudnienia, sąd nie zasądzi od niego wysokiej kwoty alimentów.

Zgodnie z orzecznictwem poziom życia dziecka powinien odpowiadać poziomowi życia rodziców. Chodzi o oboje rodziców, a więc nie tylko o tego rodzica, z którym dziecko mieszka. Liczy się także poziom życia drugiego z rodziców. Jest to tzw. zasada równej stopy życiowej.

Oznacza to, że jeśli matka, z którą mieszka dziecko zarabia 5000 zł brutto, a ojciec mieszkający oddzielnie zarabia 12000 zł brutto, to stopa życiowa dziecka nie wynosi jedynie 2.500 zł brutto czyli połowa zarobków matki. Szacując stopę życiową dziecka trzeba brać bowiem także pod uwagę stopę życiową ojca i jego wysokie dochody.

W sprawie o alimenty bada również zdolności zarobkowe i majątkowe rodzica. Zdolności zarobkowe to wysokość dochodów jakie jest w stanie osiągnąć osoba zobowiązana do alimentacji biorąc pod uwagę posiadane przez nią umiejętności czy wykształcenie.

Jeśli  w danym stanie faktycznym sprawy rodzic uzyskuje niskie dochody, a jego zdolności zarobkowe predestynują go do osiągania większych zarobków, np. poprzez wykonywanie lepiej płatnej pracy, wówczas obowiązek płacenia alimentów, będzie uzależniony nie od rzeczywistych zarobków zobowiązanego, a od dochodów, jakie powinien on osiągać z uwagi na posiadaną wiedzę, wykształcenie czy też umiejętności.

Zdolności majątkowe to z kolei pożytki, jakie może dostarczyć posiadany przez rodzica majątek. Generalna zasada jest taka, że im większe przychody tym większa kwota alimentów.

Często zdarza się, że ojciec dziecka celowo zaniża swoje przychody, aby płacić mniej alimentów. W takiej sytuacji należy pamiętać, że sąd weryfikuje nie tylko realnie osiągane przychody, ale także to, czy ojciec w pełni wykorzystuje swoje możliwości zarobkowe. Jeśli sąd uzna, że ojciec dziecka nie wykorzystuje w pełni swych możliwości, zasądzi takie alimenty, które wynikają z jego możliwości zarobkowych a niezależnie od wykazywanych przez niego zarobków.

Dla przykładu:

Sąd nie da wiary, że będący w pełni zdrowia informatyk, posiadający długoletnie doświadczenie zawodowe, wyższe wykształcenie, uzupełnione licznymi szkoleniami,  mieszkający w Warszawie, czy też w innym dużym mieście w Polsce zarabia zaledwie 3400 zł brutto miesięcznie. Nawet w przypadku kiedy taki rodzic przedstawi w sądzie swój PIT za ubiegły rok i zaświadczenie o zarobkach, to sąd powinien  ocenić możliwości zarobkowe rodzica uwzględniając jego rzeczywiste możliwości zarobkowe, tym samym zasądzić większe alimenty niż wynikałyby z przedstawionych przez niego dokumentów.

A ile wynoszą odsetki  za alimenty? Sąd zasądzając alimenty zasądza je wskazując zwykle, że są  płatne z góry do dnia 10-ego  każdego miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie opóźnienia terminu płatności którejkolwiek z rat.

W przypadku niezapłacenia alimentów za dany miesiąc można złożyć wniosek o ich ściągnięcie do komornika sądowego wraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od każdej z niezapłaconych kwot.

Podwyższenie alimentów – co napisać w pozwie?

Kiedy można zażądać podwyższenia alimentów? Przesłanką do podwyższenia alimentów jest zwiększenie usprawiedliwionych potrzeb dziecka lub zwiększenie zdolności zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. 

Aby uzyskać większe alimenty należy złożyć stosowny pozew do sądu. Jak napisać pozew o podwyższenie alimentów?

Pozew powinien spełniać takie same wymogi jak opisany powyżej pierwszy pozew o ich zasądzenie.

Powinniśmy zatem wskazać wydatki, jakie ponoszone są na dziecko oraz wskazać jakie koszty związane z utrzymaniem dziecka uległy zwiększeniu lub w jaki sposób zmieniły się zarobki lub inne źródła dochodu rodzica.

Powinniśmy wykazać, że koszty utrzymania dziecka zwiększyły się lub że sytuacja finansowa rodzica zobowiązanego do płacenia alimentów polepszyła się na tyle, że może płacić więcej.

Możliwa jest oczywiście sytuacja, kiedy zwiększą się zarówno usprawiedliwione potrzeby dziecka jak i zarobki rodzica, który płaci świadczenie. Wówczas w uzasadnieniu wskazujemy wszystkie argumenty, które naszym zdaniem powinny stanowić podstawę podwyższenia alimentów.

Czy możliwe jest zmniejszenie alimentów na dziecko?

Aby zmniejszyć ilość zasądzonych alimentów strona zobowiązana do ich uiszczania, może wystąpić do sądu z pozwem o zmianę treści obowiązku alimentacyjnego – obniżenie wysokości alimentów.

Jak napisać pozew o zmniejszenie alimentów? Pozew o zniesienie alimentów czy też pozew o obniżenie alimentów powinien zawierać wszystkie elementy, które zostały wskazane powyżej odnośnie pozwu o alimenty.

Aby uzyskać zmniejszenie alimentów należy wykazać przed sądem, że zaszła znacząca zmiana stosunków majątkowych, w szczególności zmniejszenie zdolności zarobkowych i majątkowych zobowiązanego, np.

  • utrata przez niego zatrudnienia;
  • konieczność zmiany zatrudnienia na mniej płatne;
  • czy też uzyskiwanie przez dziecko własnych środków utrzymania, które zaspokajają jego usprawiedliwione potrzeby.

Co grozi za niepłacenie alimentów na dziecko?

Pomimo obowiązku alimentacyjnego, zdarza się wiele sytuacji, że osoba wobec której zasądzono alimenty, ich nie płaci. Co więc zrobić gdy rodzic nie płaci alimentów?

Jeśli dysponujemy wyrokiem, zgodnie z którym sąd nakazał płacenie alimentów na rzecz dziecka, jednak zobowiązany rodzic nie wywiązuje się z nałożonego obowiązku, wówczas pozostaje skierowanie sprawy na drogę postępowania egzekucyjnego, poprzez złożenie odpowiedniego wniosku do komornika sądowego.

Przed złożeniem wniosku należy wystąpić do sądu o nadanie klauzuli wykonalności wyrokowi sądowemu. Komornik wszczyna egzekucję na podstawie wyroku zaopatrzonego w klauzulę wykonalności.

Innym rozwiązaniem jest złożenie zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa do organów ścigania. Należy bowiem pamiętać, że niepłacenie alimentów stanowi czyn zabroniony, który podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

Zgodnie z art. 209 kodeksu karnego:

§  1. Kto uchyla się od wykonania obowiązku alimentacyjnego określonego co do wysokości orzeczeniem sądowym, ugodą zawartą przed sądem albo innym organem albo inną umową, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do roku.

§  1a. Jeżeli sprawca czynu określonego w § 1 naraża osobę uprawnioną na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Uchylanie się od wykonania obowiązku alimentacyjnego staje się karalne, jeżeli łączna wysokość powstałych wskutek tego zaległości stanowi równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych albo jeżeli opóźnienie zaległego świadczenia innego niż okresowe wynosi co najmniej 3 miesiące.

Ustawodawca przewidział dwa odrębne mierniki czasowe uchylania się sprawcy czyli rodzica niepłacącego alimentów.

W pierwszym przypadku chodzi o sytuację całkowitego zaprzestania lub tylko częściowego realizowania świadczenia okresowego, tj. w przypadku, gdy na rodzica został nałożony obowiązek alimentacyjny ustalony w wysokości 1000 zł miesięcznie, to przy całkowitym zaprzestaniu jego realizacji znamiona określone w art. 209 k.k. zostaną wyczerpane po 3 miesiącach, natomiast przy częściowej realizacji tj. w sytuacji, gdy wpłacałby on jedynie po 500 zł miesięcznie, po 6 miesiącach, albowiem równowartość co najmniej 3 świadczeń okresowych wynosi 3000 zł (500 zł x 6 miesięcy).

W drugim przypadku chodzi o świadczenia inne niż okresowe i dotyczy sytuacji ich całkowitej spłaty.

Jakie są wyroki za alimenty? Jakie są kary za niepłacenie alimentów? Czy możliwa jest kara więzienia za alimenty?

Jak wynika z treści przytoczonego akt 209 k.k. minimalną karą za niepłacenie alimentów jest grzywna natomiast maksymalną karą jest kara pozbawienia wolności na okres jednego roku. Kary te  są wyższe w przypadku kiedy sprawca naraża dziecko na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych.

Odpowiedź na pytanie czy za alimenty idzie się do więzienia nie jest prosta i jednoznaczna zależy to bowiem od wielu czynników, które sąd bierze pod uwagę orzekając w sprawie. Zwykle jednak w przypadku wcześniejszego braku karalności, sąd nie skazuje na tzw. karę więzienia.

Alimenty od państwa – ile wynoszą i komu przysługują?

Jeśli obowiązek alimentacyjny ustalony na mocy wyroku sądu nie będzie wykonywany, a ich egzekucja nie przyniesie rezultatu, wówczas uprawniony może wystąpić z wnioskiem o alimenty na dziecko wypłacane przez Fundusz Alimentacyjny.

Kwestie związane z alimentami od państwa zostały uregulowane w ustawie o pomocy osobom uprawnionym do alimentów z dnia 7 września 2007 r. (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 1205 ze zm.).

Aby uzyskać świadczenie należy złożyć stosowny wniosek do rzędu gminy lub miasta właściwego ze względu na miejsce zamieszkania osoby uprawnionej. Realizacja świadczeń z funduszu alimentacyjnego może być także przekazana do jednostki organizacyjnej gminy np. do ośrodka pomocy społecznej.

Przed złożeniem wniosku należy uzyskać od komornika sądowego zaświadczenie, z którego będzie wynikało, że egzekucja okazała się bezskuteczna.

Świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługują:

  • dopóki dziecko nie osiągnie 18 roku życia,
  • do ukończenia nauki w szkole lub szkole wyższej, jednak nie dłużej niż do ukończenia 25 roku życia,
  • bezterminowo, jeżeli osoba uprawniona legitymuje się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności, pod warunkiem nieprzekroczenia kryterium dochodowego na osobę w rodzinie.

Ile wynoszą alimenty na dziecko od państwa? Świadczenie z Funduszu Alimentacyjnego wypłacane jest miesięcznie w kwocie wynikającej z wyroku sądowego, jednak nie więcej niż 500 zł na osobę uprawnioną.

Prawnik do sprawy  alimenty na dziecko

W sprawach o alimenty klienci potrzebują profesjonalnego wsparcia przy racjonalnym wyliczaniu kosztów utrzymania małoletnich dzieci, powoływaniu dowodów wykazujących ich wydatki i ponoszone koszty.

Nasza kancelaria pomaga klientom przygotować pozew, precyzować ich zdolności zarobkowe i potrzeby dzieci, a także zdolności zarobkowe byłego partnera, męża czy byłej żony, którzy mają być zobowiązani do płacenia alimentów.

Szczególnie istotny jest udział radcy prawnego w sytuacji, kiedy pozwanym w sprawie ma być rodzic, który uchyla się od obowiązku płacenia alimentów.

Sprawy związane ze świadczeniami alimentacyjnymi, z uwagi na ich charakter, budzą zwykle duże emocje. Każda sprawa jest inna i wymaga indywidualnego podejścia. W sprawach o alimenty po rozwodzie czy też w sprawach rozwodowych, często doradzamy składanie wniosków o zabezpieczanie powództwa, aby już na czas trwania sprawy klienci mogli utrzymywać dzieci na właściwym poziomie.

Wspomagamy również na etapie postępowania egzekucyjnego, aby wyegzekwować zasądzony obowiązek alimentacyjny. 

Reprezentujemy również w procesach sądowych osoby zobowiązane do płacenia alimentów dotyczące ustania obowiązku alimentacyjnego czy też o obniżenie alimentów ze względu na zmianę stosunków majątkowych obciążonego rodzica.

Udział doświadczonego pełnomocnika ma istotne znaczenie na każdym etapie sprawy: w przygotowaniach do sprawy, pisaniu pozwu i ewentualnych kolejnych pism procesowych, reprezentowaniu klienta na rozprawach, czy też w przypadku konieczności zaskarżenia wyroku sądowego niekorzystnego dla reprezentowanej strony.

Koszt prawnika w sprawie o alimenty ustalany jest zawsze indywidualnie podczas rozmowy z klientem.

Jeśli zastanawiasz się nad złożeniem pozwu o alimenty, jesteś jeszcze przed rozwodem lub potrzebujesz konsultacji w sprawie zapraszamy do kontaktu telefonicznego i skorzystania z usług naszej kancelarii.